Je kantoor is leeggeroofd en je partner heeft een ton verduisterd. Wat doe je?

Vijf harde lessen uit tien jaar ondernemen in China.

China, het beloofde land voor IT-ondernemers. Er liggen kansen op elke straathoek en nergens vind je betere software developers. Maar China is ook een hard land. Het is ieder voor zich en geld regeert. In dit blog deel ik lessen die ik leerde in tien jaar ondernemen in China. Over vertrouwen, risico’s, crisismanagement, leiderschap en meer.

In 2011 startte ik Second Company Limited, ingeschreven te Xiamen, China. Het doel: hoogwaardige maar betaalbare Chinese developers inzetten voor Nederlandse klanten en langzaamaan Chinese klanten werven. Het day-to-day runnen van het team lag bij mijn Chinese zakenpartner en Nederlandse operationeel manager, beiden door mij opgeleid. Zij werkten op de grond in China, ik begeleidde vanuit Nederland. Mijn investering: € 100.000. Mijn vertrouwen in de samenwerking op dat moment: 100.000%

Les 1: stel geen legal representative aan

Lang hadden we dagelijks contact. Prettig, relaxed, vriendschappelijk. De projecten liepen soepel, de zaken gingen goed, geen wolkje aan de lucht. Dan is het maandagochtend 26 februari en ontvang ik deze email.

Wait, what?

Na de aanvankelijke shock was mijn eerste reactie, ‘dat zullen we nog wel eens zien!’ Ik stapte die dag nog in het vliegtuig naar China om mijn ‘partners’ te confronteren, maar ook om het gesprek met ze aan te gaan. Ik wist dat als ik meteen hard tegen hard zou gaan we sowieso nergens zouden komen.

Bij aankomst op het kantoor in Xiamen geloofde ik mijn ogen niet. De ruimte was leeggehaald. Kaal. Blanco. Waar dagen eerder nog spiksplinternieuwe iMacs, bureaus, stoelen en tafelplanten stonden (door mij betaald) vond ik nu alleen nog wat losse snoeren. Alsof ik in een spionagefilm was beland.

Het ‘gesprek aangaan’ was misschien toch te optimistisch. Vanuit het lege kantoor bel ik mijn advocaat in China. Hij reageert geschokt op de plotselinge actie maar wijst me direct op mijn cruciale fout… Ik had mijn Chinese zakenpartner op diens aanraden legal representative van Second Company Limited gemaakt. “Heb je nodig, zo werkt het hier in China”, had hij nog gezegd. Ik had hem in vol vertrouwen een volmacht gegeven die hem verregaande zeggenschap gaf over het bedrijf en de eigendommen. Nu kon ik mezelf voor de kop slaan.

– Voormalig Chinees en Nederlands manager, trots poserend in ‘hun’ bedrijf met gestolen assets en overgelopen personeel.

We kunnen voor je naar de politie stappen, zei mijn advocaat, maar dat kost je €15.000 en de kans bestaat dat ze het een bedrijfsgeschil vinden. De juridische procedure kan een jaar duren en de kans is groot dat je wint, maar kun je een jaar wachten?

Dat kon ik niet. Ik had lopende projecten voor Nederlandse klanten die compleet werden uitgevoerd in China. Die moesten doorgaan! Bijkomend probleem was dat de offertes naar deze klanten waren gebaseerd op de lagere kosten voor development in China. Ik kon hier niet zomaar een dure Nederlandse ontwikkelaar opzetten zonder enorme verliezen te draaien.

Het duizelde voor mijn ogen. Het leek of de grond onder mijn voeten wegzakte. Ik, mijn bedrijf, mijn medewerkers, zelfs mijn gezin dreigde meegesleurd te worden in de afgrond. Wat moest ik, wat kon ik doen?!

Les 2: machteloos ben je alleen als je denkt dat je het bent

Machteloosheid sucks. Rotste gevoel op aarde. Maar compleet machteloos ben je bijna nooit. Ik maakte direct de keuze: mijn klanten in Nederland zijn het allerbelangrijkst. Zonder hen houdt het pas echt op. Prioriteit is om een proces in te richten waarbij zij zo min mogelijk last hebben van deze situatie. Zodra ik die keuze maakte hield de machteloosheid op. Het gaf me een opdracht en een richting.

Ik had al eerder contact gehad met een developer in Kazachstan, ook zo’n land met ontelbare getalenteerde developers. Hij kon direct klussen overnemen, tegen een iets hoger tarief weliswaar. Een paar weken later leken de meeste projecten gered. Goddank hielden de meeste klanten vertrouwen.

Les 3: wees zo transparant mogelijk en bied altijd een oplossing

In een crisis leer je je klanten kennen. De één ging samen met ons de uitdaging aan, bood zelfs een voorschot op een opdracht van een ton aan. De ander stuurde een ingebrekestelling. Je weet het nooit. Ik heb Second Company gebouwd op basis van transparantie en vertrouwen, juist naar klanten. Toch moet je per stakeholder aan aparte afweging maken wat je vertelt en wat niet. Is er vertrouwen, geef dan vertrouwen terug door transparant te zijn. En bied altijd een oplossing, een ‘slechtnieuwsgesprek’ wordt al beter als je kunt zeggen hoe je het probleem gaat oplossen. In ons geval, development vanuit Kazachstan.

Les 4: leiderschap bestaat en het is ongelooflijk waardevol

Ik wil mezelf niet op de borst kloppen want ik heb zeker fouten gemaakt in dit verhaal. Maar in die heftige situatie is het me gelukt klanten en medewerkers aan boord te houden en ook nog eens kwaliteit te leveren. Mijn taak was: kalm blijven, rationeel denken en perspectief bieden op een spoedige oplossing. Zo leerde ik dat leiderschap draait om vertrouwen. Niet om uiterlijk vertoon of zalvende woorden. Nee, het draait om dagelijks bewijzen dat je het vertrouwen van anderen waard bent omdat je voor hen wilt strijden. Als je dat blijft bewijzen zullen zij je blijven volgen.

Les 5: vergeet niet wie je bent

Je kunt je vergissen in mensen, net als dat je je kunt vergissen in het weer. Laat het je niet fundamenteel veranderen. Na een grote teleurstelling is het makkelijk om cynisch te worden en het negatieve te gaan zien in anderen. Niet doen. Blijf positief denken, als manager en als mens. Positiviteit is uiteindelijk wat ervoor zorgt dat je kunt doorgaan met waar je goed in bent. Ga dus weer naar buiten maar neem dit keer wel een regenjas mee.

Ik heb mijn lesje geleerd. En hoe. Mijn bedrijf in China bestaat feitelijk niet meer en mijn investering is in andermans handen. So be it. Mijn oorspronkelijke missie om te werken met internationaal toptalent is evenwel geslaagd en het bedrijf loopt beter dan ooit. We hebben onze Nederlandse aanwezigheid verstevigd met kennismigranten uit Kazachstan en niet China, maar toch. Dat voorschot heb ik gelukkig nooit hoeven aannemen en inmiddels is Second Company winstgevender en groeit sneller dan ooit tevoren. Mét een vestiging in Kazachstan en een kleine vestiging in China.

Meer weten over hoe we ons bedrijf weer hebben weten op te bouwen? Lees Hoe de Chinese geheime dienst mijn IT-bedrijf in Haarlem heeft beïnvloed

Sebastiaan Herman

Hands-on CEO van Second Company

Heb je een vraag over dit onderwerp?

Technieken

Software development door Second Company

Second Company is specialist in het ontwikkelen, beheren en hosten van maatwerk software integratieoplossingen. Bovendien zijn wij gespecialiseerd in het toepassen van de nieuwste technieken en methodes binnen softwareontwikkeling.

Meer informatie